Afvallen: waarom het niet lukt zonder bewegen

Wie wil afvallen en zich hierover informeert, zal er niet omheen kunnen: De gouden 80/20 regel. Ik vind deze regel in twee contexten terug:

• Afvallen draait 80% rond voeding, 20% om beweging
• Gezond eten: 80% eet je gezond, 20% mag je zondigen

Graag wil ik even inzoomen op die eerste 20%: de beweging. Dit is voor velen een struikelblok. Geen tijd, niet graag sporten, gewrichtspijnen, … als kiné hoor ik dagelijks waarom het écht niet lukt. 

Nu zal het je maar overkomen: je wil vijf kilo afvallen, liever gisteren dan morgen. Je eet gevarieerd en vrij gezond, analoog met de 80/20 regel voor gezond eten.

Je hebt een fysieke job waardoor je ’s avonds pompaf bent en geen energie meer hebt om te sporten, want jouw werk is voor jou al een sport op zich. Ondanks deze actieve job en een gezond voedingspatroon, gaat er geen gram van af. Je begrijpt niet hoe dit komt.

Er zijn meerdere oorzaken waarom jouw poging om af te vallen kan falen. Eentje wil ik graag uitlichten. Eerst twee belangrijke zaken om rekening mee te houden:

1. Het allergrootste deel van ons bestaan als homo sapiens was er vaak voedselschaarste. Wie het best in staat was om vet op te slaan, had in een periode van schaarste meest kans op overleven. Generatie op generatie werden we beter in het opslaan van vet. Dit kunnen we dus als de beste en jouw hersenen zullen bijgevolg niet snel toelaten dat je dit belangrijke overlevingsvoordeel zomaar terug verliest. 
2. Wanneer we eten, komt er glucose in ons bloed. Glucose is het eindproduct van de vertering van koolhydraten. De bloedsuikerspiegel stijgt. Een aanhoudend te hoge bloedsuikerspiegel is levensbedreigend, dus moet de glucose terug uit ons bloed gehaald worden (dit wordt glucose clearance genoemd). Dit moét gebeuren. Organen halen glucose uit het bloed om te kunnen functioneren, spieren doen dit ook en gebruiken glucose als brandstof en ook vetweefsel haalt glucose uit de bloedbaan, zet het om in vet en slaat het op. 

Het metabolisme van de organen blijft per 24 uur min of meer gelijk (de hersenen niet meegerekend). Hier kan je niet aan sleutelen. Voor de wijsneuzen: de overuren die jouw lever draait na een nachtje doorzakken, zullen er niet voor zorgen dat je afvalt.

Vetweefsel haalt per kilo vet, 1 mg glucose per minuut uit het bloed.

Beenspieren halen per kilo spier, 2 mg glucose per minuut uit het bloed.

Armspieren halen per kilo spier, 5 mg glucose per minuut uit het bloed.

Rekening houdend met het bovenstaande: 

>Als je wil afvallen, maar je jouw spieren niet traint, of je door een te streng dieet zelfs spierweefsel afbreekt, dan zal je spierweefsel er niet zonder hulp in slagen om de bloedsuikerspiegel terug binnen de perken te krijgen.

> We hebben dan dus nood aan de hulp van ons vetweefsel om de glucose uit je bloedbaan te halen. Dit wordt vervolgens ook als vet opgeslagen. 

Als vet zo belangrijk is om de glucose uit je bloedbaan te krijgen bij gebrek aan spierweefsel, verwacht je dan dat jouw lichaam zal ‘toestaan’ om vet te verliezen bij een dieet? 

No way.

Je zal niet één gram vet (permanent) verliezen, aangezien dit vet broodnodig is om jou niet in een levensgevaarlijke situatie -met aanhoudend te hoge bloedsuikerspiegel- te laten zitten. Vet vasthouden is een logische, normale reactie van je lichaam om een levensbedreigende situatie uit de weg te gaan.

Dan zijn er dus twee mogelijkheden:

• Of je gaat alle koolhydraten uit je voeding schrappen, zodat er geen grote stijging meer is van je bloedsuikerspiegel. Het is sowieso interessant om koolhydraten te beperken, maar dit gaat dan over industrieel bewerkte koolhydraten. Groenten en fruit bevatten ook koolhydraten, en die wil je niet schrappen vanwege de vele andere voordelen die ze opleveren.
• Of je zorgt dat je spiermassa kweekt! Op die manier kan je blijvend genieten van een gevarieerd -zo natuurlijk mogelijk- voedingspatroon en zorgen de spieren voor een veel sterkere ‘glucose clearance’ van je bloed, waardoor je letterlijk toestemming krijgt van je lichaam om vetweefsel te verliezen.

Dit is slechts één van de redenen waarom jouw lichaam het niet toelaat om af te vallen. 

Meestal is hier een fysiologisch verklaarbare reden voor.  Heb jij ook problemen om af te vallen en wil je op zoek naar het onderliggend mechanisme waarom het eigenlijk logisch is dat het niet lukt? Als je het ‘waarom’ kent, ligt de oplossing vaak voor de hand… 

Vul voor een afspraak het contactformulier in, of mail naar marlies@fit-amine.be.